Gallo-Romeins importaardewerk uit Sijsele

Gallo-Romeins importaardewerk uit Sijsele

Nikolay Holthoff

In dit artikel beschrijven we aardewerk gevonden in de Antwerpse Heirweg te Sijsele in de jaren 1990 en bewaard door Romain Verniest. Het betreft een viertal randscherven die we lieten bestuderen en ontleden door Sofie Vanhoutte en Sonja Willems, beiden verbonden aan het Vlaams Instituut voor Onroerend Erfgoed (VIOE). Alle stukken bleken afkomstig uit Noord-Frankrijk uit het einde van de 2^de tot het einde van de 3^de eeuw n.Chr.

Een eerste randfragment behoorde toe aan een beker op hoge voet. Techniek: grijze klei; grijs oppervlak mooi geglad. Afmeting van de mond 90 mm. Deze Terra Nigra achtige pot op hoge voet vertoont reeds een duidelijke evolutie naar het laat Romeinse aardewerk. Datering einde 2^de -3^de eeuw n.Chr. Het gaat hier om aardewerk dat in Noord-Frankrijk werd vervaardigd. Eigenlijk moeten we dit fragment zien als goedkope kopij van Terra Sigilata aardewerk. (1) (2)

Een tweede randfragment. Beker imitatie van Howerda 27c. Dit type behoorde tot op de draaischijf vervaardigd aardewerk en behoort tot een bolle beker met een naar buiten gebogen rand. Afmeting van de mond ca. 130 mm. Techniek: bruine zandige klei, grijs, korrelig tot gladwandig oppervlak. Zacht gebakken. Ook hier gaat het opnieuw om productie uit Noord Frankrijk. Da­tering einde 2^de -3^de eeuw n.Chr. (3)

Tot slot werden er twee randfragmenten aangetroffen die duidelijk lokaal waren geproduceerd, zij behoren tot het kustaardewerk. Echter eveneens te plaatsen in het noorden van Frankrijk. Vermoedelijk betreft het hier twee fragmenten van kookpotaardewerk. Diameter van de mond ca. 150 mm. Techniek: grauwe, grof verschraalde klei. Grauwbruin tot donkergrauw geeffend. Oppervlak; hals geglad. Datering einde 2^de -3^de eeuw n.Chr. (4)

Gallo-Romeins aardewerk in de Antwerpse Heirweg is niet uitzonderlijk. Te Sijsele en Oedelem deed wijlen Yann Hollevoet in de jaren 1990 tal van Gallo-Romeinse vondsten in de Doornstraat en Stakendijke.

Net op de grens van Oedelem met Sijsele - waar zich nu de zwemvijver van de Zandberghoeve bevindt, naast de Poulagiebeek - ontdekte professor emeritus Hugo Thoen in de vroege jaren 90 reeds sporen van een Gallo-Romeinse nederzetting. In 2010 voerde de firma Ruben Willaert archeologisch onderzoek uit op de terreinen van het huidige rustoord te Sijsele, conclusie eveneens laat Romeins en vroeg middeleeuwse sporen.(5)

Arraswaar

Het aardewerk van Romain Verniest uit de Antwerpse Heirweg, is in tegenstelling tot de lokaal geproduceerde Gallo-Romeinse vondsten op site Stakendijke, van Noord-Franse herkomst.

Ook dat is niet uitzonderlijk: net over de grens van Oedelem nabij de Poulagiebeek, heeft Gaby Wieme (Natuurpunt) in de jaren 1990 een drinkbeker uit Arras gevonden (zie foto). Aardewerk uit het productiecentrum van Arras (Frankrijk) wordt ook wel Ar­raswaar genoemd. De bovenste tekening geeft de vondst weer, een ronde buik versierd met lijntjes; de onderste toont hoe de beker er uitzag als het zou gaan om Ar­raswaar van het type IVd : ronde buik met hals in de vorm van een afgeknotte kegel en hoge voet. Het is gedraaid aardewerk; Blauw grijze kern, ruw oppervlak. Hard gebakken. Het oppervlak zelf werd versierd met lijntjes. Periode: late 2^de tot 3^de eeuw n.Chr.

Voetnoten

• (1) Het Gallo-Romeinse Grafveld van Emelgem Thoen, plaat 9 blz 40
• (2) West Vlaamse Archeologica Jaargang 12 1996 Multidisciplinaire onderzoeksresultaten uit de “Haven” komstructuur van de Gallo-Romeinse baanpost te Kerkhove (Avelgem) blz 44 fig 42
• (3) zie 1, p. 43
• (4) zie 1 , p. 47
• (5) Opgravingsverslag Ruben en Yannick Willaert Degryse (exemplaar in Archief ’t Zwin Rechteroever).